Sổ tay truyền thông về triển khai hoạt động kiểm toán chất thải nhựa, tối ưu hoá hệ thống sản xuất tuần hoàn

Ngành công nghiệp nhựa có vai trò quan trọng và có đóng góp cho hầu hết các ngành kinh tế của Việt Nam. Mặc dù ra đời sau các ngành công nghiệp lâu đời khác như cơ khí, điện - điện tử, hoá chất, dệt may… nhưng ngành nhựa của Việt Nam có đã có sự phát triển mạnh mẽ, với tốc độ tăng trưởng 12% trong giai đoạn 2012 – 2018 và khoảng 16 - 18% trong năm 2022.

Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của ngành nhựa và gia tăng sử dụng các sản phẩm nhựa, đặc biệt là túi ni-lông, bao bì thực phẩm và sản phẩm nhựa dùng một lần, một lượng không nhỏ chất thải nhựa được thải ra môi trường. Khối lượng chất thải nhựa phát sinh năm 2021 tại Việt Nam là 8.201 tấn/ngày, tương đương với khoảng 2,93 triệu tấn/năm.

Bên cạnh đó, quá trình hoạt động sản xuất, tiêu dùng nhựa, cũng như tái chế nhựa ở các làng nghề đã và đang tạo ra nhiều vấn đề ô nhiễm môi trường nước, đất, không khí, và có tác động tới sức khỏe của cộng đồng. Kiểm toán chất thải là một loại hình của kiểm toán môi trường, công cụ này cho phép kiểm kê các phát thải từ hoạt động sản xuất, tiêu dùng và thải bỏ của các sản phẩm từ đó làm cơ sở đề xuất các giải pháp quản lý và giảm thiểu chất thải.

Do đó, để giảm nhẹ các tác động tới môi trường từ hoạt động sản xuất và tiêu dùng các sản phẩm nhựa, rất cần có các nghiên cứu về kiểm toán chất thải cho các nhà máy sản xuất nhựa, để có được các biện pháp giảm thiểu phù hợp cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực này. Luật Bảo vệ môi trường 2020 quy định về hoạt động kiểm toán môi trường để thực hiện quản lý môi trường tại doanh nghiệp được tốt hơn, kiểm toán môi trường là việc xem xét, đánh giá có hệ thống, toàn diện hiệu quả quản lý môi trường, kiểm soát ô nhiễm của cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ.

Theo đó, khuyến khích các doanh nghiệp thực hiện hoạt động tự kiểm toán. Tuy nhiên, các hướng dẫn tự thực hiện kiểm toán cho các doanh nghiệp hiện vẫn chưa được ban hành. Đồng thời, để thực hiện chuyển đổi sang nền kinh tế tuần hoàn của các ngành kinh tế nói chung và ngành nhựa nói riêng, tối ưu hoá hệ thống sản xuất tuần hoàn trong các giai đoạn của toàn bộ vòng đời sản phẩm đang là một vấn đề hết sức cấp bách trong giai đoạn hiện nay.

Sổ tay truyền thông về triển khai hoạt động kiểm toán chất thải nhựa, tối ưu hoá hệ thống sản xuất tuần hoàn (gọi tắt là Sổ tay) được xây dựng với mục đích truyền thông rộng rãi việc triển khai hoạt động kiểm toán chất thải nhựa tại cơ sở và phổ biến các phương thức tối ưu hoá hệ thống sản xuất tuần hoàn nhằm quản lý, giảm thiểu chất thải nhựa trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ. Nội dung cuốn Sổ tay gồm 03 phần như sau:

Phần 1: Giới thiệu về chất thải nhựa và kiểm toán chất thải, cung cấp cho người đọc những hiểu biết cơ bản về nhựa, chất thải nhựa, tác động của chất thải nhựa, kiểm toán chất thải, vai trò của kiểm toán chất thải

Phần 2: Hướng dẫn kiểm toán chất thải cho nhà máy sản xuất bao bì nhựa/ngành điển hình (Phân khúc chiếm tỷ lệ cao nhất trong các phân khúc ngành nhựa). Phần này cung cấp cho người đọc quy trình kiểm toán chất thải cho nhà máy sản xuất bao bì nhựa, làm tài liệu cho các nhà máy/tổ chức tham khảo để tự thực hiện kiểm toán.

Phần 3: Giới thiệu các phương pháp tối ưu hóa trong hệ thống tuần hoàn, cung cấp các giải pháp tối ưu hóa trong các pha sản xuất, tiêu dùng và sau tiêu dùng sản phẩm.

Nguồn: Trung tâm Truyền thông tài nguyên và môi trường